Gezegendeki iklim felaketlerinin özeti, 29 Mart-04 Nisan 2024.

18 Nisan 2024
Yorumlar

Asya

Çin

Ölümcül konvektif fırtınalar Mart ayı sonunda Çin'i vurdu. Jiangxi Eyaletinde 352.000 kişi kasırga rüzgarları, yağmur ve doludan etkilendi ve yedi kişi hayatını kaybetti.

Nanchang şehrinde 31 Mart gecesi şiddetli bir rüzgâr çok katlı bir binanın camlarını yerden tavana kadar kırdı çok katlı binadaе.

Çin'de fırtına, Jiangxi'de kasırga, Çin'de rüzgar insanları uçurdu

Çin'in Jiangxi Eyaleti, Nanchang Şehrinde Kasırga rüzgarlarının sonuçları

Rüzgar o kadar güçlüydü ki, uyuyan üç kişiyi doğrudan 20. ve 11. katlardaki kırık camlardan sürükledi. Ne yazık ki onlar için hayatta kalma şansıları yoktu. 

Hasar gören binanın 20. katında yaşayan bir sakin, ailesinin rüzgar tarafından sürüklenmemek için tutunmak zorunda kaldığını ve çok korktuklarını ve bütün gece uyuyamadıklarını bildirdi.

Bu bölgede 31 Mart günü en yüksek rüzgar hızı Tangnan Hongxing meteoroloji istasyonunda sabah saat 4'te saniyede 35 nokta 3 metre olarak kaydedildi.

Meteoroloji standartlarına göre, tayfunun rüzgar sirkülasyon merkezi yakınındaki maksimum ortalama rüzgar hızı saatte 32 nokta 7 metre ile saatte 41 nokta 4 metre arasında değişmektedir veya Çin'de rüzgar gücünü sınıflandırmak için kullanılan genişletilmiş Beaufort ölçeğinde 12 ila 13 kuvvetindedir. Dolayısıyla, Nanchang'daki rüzgar hızı bir tayfununkiyle karşılaştırılmıştır.

Nanchang Meteoroloji Gözlemevi'nin baş meteoroloğu Meng Minhua, olay yerindeki gerçek rüzgar hızının meteoroloji istasyonunda gözlemlenenden daha da yüksek olabileceğini belirtti.

Bir insanın ayakta durabilmesi için 10 ila 11 rüzgar seviyelerinin kritik olarak kabul edildiğini belirtmek gerekir.

Jiangxi Eyaletindeki Sel Kontrol ve Kuraklık Yardım Merkezine göre, 5 Nisan itibariyle 3,856 kişi evlerinden oldu. 48 ev tamamen çökmüş ve 14.496 ev hasar gördü.

Fırtınalar tarıma da zarar vermiş ve 25.700 hektarlık ekin alanını etkiledi. Doğrudan ekonomik kayıp 35 milyon doları aştı.

2 Nisan'da bir başka şiddetli fırtına aynı şehirde insanları çöken bir evde mahsur bıraktı.

Kentin yaşlı sakinleri hayatlarında hiç bu kadar şiddetli rüzgar görmediklerini söylüyor.


Suudi Arabistan

Yaklaşık bir aydır fırtına, sel ve dolu Suudi Arabistan'ın çeşitli bölgelerini kasıp kavuruyor. Ama 29 Mart'tan bu yana eşi benzeri görülmemiş bir şey oluyor: dünyanın ikinci büyük çölünde, gök gürültülü fırtınalar ve dolunun, hatta bazı bölgelerde karın eşlik ettiği sağanak yağışlar bir haftadır durmuyor.

Bu durum ülke genelinde vadi ve vadilerde dolu nehirlerinin oluşmasına yol açmıştır.

31 Mart'ta Al-Bahah Vilayeti'nde bir günde 55 milimetre yağış düşerek Mart ayı ortalaması olan 15 nokta 92 milimetreye kıyasla rekor kırılmıştır. Başka bir deyişle, 24 saat içinde, tüm ay boyunca yağandan 3 buçuk kat daha fazla yağmur yağdı!

Birçok otoyol ve yol sular altında kaldı. Birçok bölgede “kırmızı tehlike seviyesi” ilan edildi.

15 barajdaki su seviyesi kapasitelerini aştı.

Suudi Arabistan'da sel, Suudi Arabistan'da dolu yağışı, çöl selleri

Suudi Arabistan'ın Al-Bahah Eyaletinde eşi benzeri görülmemiş sel felaketi

Çevre, Su Kaynakları ve Tarım Bakanlığı, insanların barajların bulunduğu vadi nehirlerinden uzak durmalarını ve güvenlik talimatlarına uymalarını tavsiye etti.

Asir Vilayetinde, Al-Namas kasabasının sokakları karla kaplandı. Bu olay bölgede yaklaşık 25 yıl sonra ilk kez meydana geldi.

Çölde kar, Suudi Arabistan'da kar

Al-Namas, 'Asir Eyaleti, Suudi Arabistan'da atipik kar yağışı

Abha ve diğer şehirlerde hava sıcaklığı +10°derecenin altına düştü ve sis ortaya çıktı. Suudi Arabistan Meteoroloji ve Çevre Koruma Genel Müdürlüğü eski Başkan Yardımcısı Dr. Abdullah bin Ahmed Al-Jazea, Suudi Arabistan'daki sel felaketinin boyutları hakkında şunları söyledi: “35 yılımı meteoroloji alanında geçirdim ve böylesine şiddetli bir sel felaketini ne gördüm ne de duydum.”

Krallığın kuzeydoğusundaki yoğun yağışlar ve sellerin ardından, alışılmadık ve endişe verici bir olay kaydedildi: milyonlarca böcek sürüsü sokakları sular altında bıraktı.

böcek istilası, Suudi Arabistan'da böcekler, Suudi Arabistan'da böcek sürüleri

Suudi Arabistan'ın kuzeydoğusunda böceklerin kitlesel ortaya çıkışı


Hindistan

31 Mart'ta şiddetli bir fırtına Hindistan'ın dört eyaletinde büyük yıkıma neden oldu: Batı Bengal, Assam, Mizoram ve Manipur.

Fırtına Guwahati'deki Lokpriya Gopinath Bordoloi Uluslararası Havaalanında hasara yol açtı. Havaalanı binasını su basmış, duvarlar ve çatılar ciddi şekilde hasar gördü. Devrilen ağaçlar yolları kapatarak insanların havalimanına erişimini ve terminale yakıt sevkiyatını zorlaştırdı. Birçok uçuş iptal edilmek zorunda kaldı.

Batı Bengal'deki Jalpaiguri bölgesi, hortum ve şiddetli yağmur ile dolunun aynı anda vurmasının ardından en fazla zararı gördü.

Hindistan'da kasırga, Hindistan'da fırtına, Hindistan'da sel

Hindistan'da yıkıcı fırtına

Muazzam güçteki fırtına, motosikletleri, arabaları ve evlerin enkazını sokaklar boyunca kolayca dağıttı. Ağaçlar kökünden söküldü, elektrik hattı direkleri devrildi, yaklaşık 800 ev hasar gördü ve tarım arazileri de etkilendi.

Hindistan'da kasırga, Batı Bengal'de kasırga

Jalpaiguri bölgesinde hortum, Batı Bengal eyaleti, Hindistan

Şiddetli felaket sonucunda 5 kişi hayatını kaybetti, 42'sinin durumu ağır olmak üzere 300'den fazla kişi yaralandı.


Bangladesh

31 Mart'ta dolu ile birlikte yağan şiddetli yağmurlar Bangladeş'in bazı bölgelerine kaos ve yıkım getirdi. En az 140 kişi yaralandı.

Sunamganj bölgesinde en az 500 ev hasar gördü.

Bangladeş'te seller, Bangladeş'te şiddetli yağışlar

Bangladeş'te şiddetli yağışların sonuçları

Sylhet bölgesinde anormal büyüklükte dolu yağdı. Bir bölge sakini şunları söyledi “Daha önce de dolu fırtınası olmuştu, bu seferki dolu tanelerinin büyüklüğü daha önce görülmemişti birçok evde hasara yol açtı.”

Bangladeş'te dolu yağışı, Bangladeş'te dolu fırtınası

Bangladeş'in Sylhet bölgesinde anormal büyüklükte dolu yağışı

Birçok kişi sosyal medyada hasar gören arabalarını, teneke çatılarını ve evlerinin camlarını gösteren fotoğraf ve videolar paylaştı. Ancak Bangladeş Meteoroloji Dairesi'nin hava durumu bülteni, 72 saatlik tahminlerinde Sylhet'teki yoğun dolu yağışı hakkında herhangi bir bilgi vermemişti.


Tayvan

3 Nisan'da Tayvan adası yakınlarında 7.2 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi (Tayvan Sismik İzleme Ajansına göre). Felaket yerel saatle 7:58'de meydana geldi. Merkez üssü Hualien İlçesinin 25 km güneydoğusunda, 15,5 km derinlikte denizdeydi.

Sadece ilk gün, büyüklüğü 5.0'ın üzerinde ve biri 6.0'ın üzerinde olan güçlü depremler de dahil olmak üzere 260'ın üzerinde artçı sarsıntı meydana geldi.

Tayvan'da deprem, Tayvan'da artçı sarsıntılar, Tayvan'da deprem sonrası

Tayvan Adası'nda son 25 yılın en şiddetli 7.2 büyüklüğünde deprem

Bu deprem son 25 yılda adada meydana gelen en güçlü depremdi. En az 10 kişinin ölümüne ve 1.000'den fazla kişinin yaralanmasına yol açtı.

Tayvan'da yıkılan evler, Tayvan'da deprem sonrası, Tayvan'da deprem

Tayvan Adası'nda meydana gelen 7.2 şiddetindeki depremde yıkılan evler

İnsanlar kendilerini madenlerde, tünellerde ve binalarda mahsur kalmış halde buldu.

Tayvan'da deprem, Tayvan'da deprem sonrası

Tayvan Adası'ndaki depremin sonuçları

Metro ve yüksek hızlı tren seferleri askıya alındı. Tayvan Yol Bürosu'na göre, bazı otoyollar önlem olarak kapatıldı.

Büyük ölçekli felaketler sadece meydana geldikleri ülkeye zarar vermekle kalmaz, aynı zamanda küresel ekonomiyi de etkiler. Örneğin Tayvan, dünyanın en gelişmiş çip üretiminin %92'sine ev sahipliği yapmaktadır. Bu tesislerin faaliyetlerindeki küçük aksaklıklar bile küresel tedarik zincirlerinin tüm sürecini önemli ölçüde kesintiye uğratabilir.


Avrupa

Mart ayının sonunda Avrupa Sahra'dan gelen tozla kaplandı.

Sahra Çölü yılda 60 ila 200 milyon ton arasında mineral toz yaymaktadır. Büyük parçacıklar hızla yeryüzüne geri dönerken, daha küçük olanlar binlerce kilometre yol kat ederek Avrupa kıtasına ulaşabilir.

Avrupalılar bu kez her zamankinden daha yoğun bir doğa olayına tanık oldular. Sahra tozundan oluşan bir pus İsviçre ve güneydoğu Fransa'yı sararak gökyüzünü sarımsı bir renge boyadı.

Toz 3.000 metrenin altındaki yüksekliklerde yoğunlaştığı için hava kalitesi özellikle etkilendi - izleme atmosferdeki partikül madde seviyelerinin yükseldiğini gösterdi. Meteoroloji uzmanı SRF Meteo, Roman Brogli şu yorumu yaptı: “Yapılan hesaplamalara göre toz miktarı 180,000 ton civarına ulaşarak son benzer olaylarda kaydedilen seviyelerin iki katına çıkmıştır.”

Avrupa'da toz fırtınası, Fransa'da toz fırtınası, Alpler

Fransız Alpleri üzerinde Sahra Çölü toz bulutu

Hafta ortasından itibaren Yunanistan'ın başkenti Atina da bu fenomenden etkilendi. Yunanistan'da yılın bu dönemi için anormal derecede yüksek seyreden hava sıcaklıkları durumu daha da kötüleştirdi. 27 Mart tarihinde Atina'nın merkezinde sıcaklık yaklaşık +25,3 derece ile aylık bir rekor kırdı, Girit'te ise sıcaklık +32 dereceye bile ulaştı.

Aynı zamanda, diğer Avrupa ülkeleri de anormal yaz sıcakları yaşadı. Çok sayıda rekor önemli bir farkla kırıldı. Doğal olarak, bu hava anomalisi gök gürültülü fırtınalar, şiddetli yağış ve dolu ile yıkıcı fırtınaları tetikledi.


Ukrayna

30 Mart'tan itibaren Afrika kıtasından gelen çok sıcak hava Ukrayna topraklarına akmaya başladı. Ortalama günlük sıcaklık normali 5-12 derece aştı ve çok sayıda sıcaklık rekoru kırıldı.

2 Nisan'da şiddetli rüzgarlar nedeniyle yaklaşık 300 yerleşim yeri elektriksiz kaldı. Ukrayna'da toplamda yaklaşık 115.000 kişi elektriksiz kaldı.

En büyük zararı Kiev bölgesi gördü. Başkentte şiddetli rüzgarlar ağaçları kırdı ve evlerin çatılarını uçurdu.

Avrupa'dan 31 Mart-3 Nisan tarihleri arasında geçen güçlü bir toz bulutu Ukrayna'nın çoğu bölgesine yayıldı.

Ukrayna'da toz fırtınası, Ukrayna'da fırtına, sıcaklık rekorları Ukrayna

Kasırga şiddetindeki rüzgarlar Sahra tozunu sokaklara saçıyor, Ukrayna

Şiddetli rüzgâr Sahra tozunu büyük bir hızla taşıyarak sokaklarda nefes almayı zorlaştırdı.


Polonya

Polonya'nın güneyini 1 Nisan'da vuran kasırga şiddetindeki rüzgâr 5 kişinin ölümüne yol açtı.

Polonya'da kasırga rüzgarı, Polonya'da rekor sıcaklık

Polonya'da kasırga rüzgarının ardından

Podhale bölgesinde, Tatra Dağları'nın zirvelerinde, rüzgar şiddeti saatte 43 metreye ulaştı. Rüzgâr ağaçları devirdi ve evlerin çatılarını uçurdu.

Şiddetli rüzgâr, üç gün süren alışılmadık derecede sıcak havanın ardından geldi. Örneğin, 30 Mart'ta güneydeki Tarnów kentinde sıcaklık +26.4 4 dereceye yükselerek bu ay için yeni bir tarihi rekora ulaştı.


Fransa

İki gün süren sağanak yağışların ardından Batı Fransa'daki nehirler taşarak tarihi sellere yol açtı. Üç departmana (Haute-Vienne, Vienne ve Indre-et-Loire) 48 saat içinde yaklaşık iki aylık yağış düştü.

Fransa sel felaketi, Fransa'da anormal yağışlar

Fransa'da rekor sel felaketi

Descartes kantonundaki Creuse Nehri'nin seviyesi 7.34 metreye yükselerek 101 yıl önceki rekoru kırdı (1923’te).

Düzinelerce yol kapandı ve şehirlerdeki caddeler göle döndü. Yüzlerce bölge sakini tahliye edilmek zorunda kaldı.

Bölge sakinleri şöyle dediler: “Bunun gibi bir şeyi hiç görmedim. Bizim için, bu yüzyılın selidir”, “Sel çok ani geldi”, “Nehrin yükselmesine alışığız, ama bu hızda değil.”


Rusya

Rusya'da tehlikeli hava olayları hız kazanıyor.

Nisan ayı ülkenin Avrupa kısmında anormal sıcaklıklarla başladı. 31 Mart'tan 2 Nisan'a kadar 3 gün boyunca 19 bölgede 170'den fazla sıcaklık rekoru kırıldı!

2 Nisan'da Moskova'da rekor düzeyde yüksek sıcaklık kaydedildi, bölgedeki 145 yıllık hava durumu gözlemlerinin en yükseğidir. Havanın +23,2 °C'ye kadar ısınması bu tarih için muhteşem bir rakamdı.

St. Petersburg'da, bir gün önce, mutlak bir rekor da kaydedildi - neredeyse yaz gibi +19.6 derece.

Smolensk'te Temmuz ayında olduğu gibi +25,6 derece bile kaydedildi.

Rusya'da sıcaklık rekorları, Rusya'da anormal sıcaklık, en sıcak gün

Rusya'nın Avrupa kısmında rekor kıran mevsim dışı sıcaklar

Ama 3 Nisan Çarşamba günü, Baltık siklonu Patrisyadan gelen soğuk atmosferik cephe, ülkenin çeşitli bölgelerindeki hava durumunu dramatik bir şekilde değiştirdi. Smolensk ve Karelya Cumhuriyeti'nde, sıcaklık bir gün içinde sıfırın altına, bazı yerlerde 20 dereceye kadar düştü.

Üç gün süren rekor sıcaklığın ardından Moskova'yı 21 m/s'ye varan fırtına rüzgârı ve yağmur vurdu, bazı bölgelerde dolu yağdı. Rüzgar çatıları uçurdu, otobüs duraklarını devirdi ve ağaçları kökünden söktü. Felaket iki kişinin hayatını kaybetti oldu ve 17 kişi hastaneye kaldırıldı.

St. Petersburg'da, mutlak ısı rekorunun ardından, dolu ile birlikte gök gürültülü fırtınalar meydana geldi. Ardından kar yağışı ve -4 °C'ye kadar düşen sıcaklıklarla kış havası geldi.

Petersburg'da dolu fırtınası, St. Petersburg'da havanın soğuması, St. Petersburg'da yağmurlar

Petersburg, Rusya'da dolu ile birlikte sağanak yağış

Leningrad bölgesinde da kaos hüküm sürdü.

Dondurucu yağmur ve yoğun kar yağışı bölgenin kuzeyini vurdu, güneyde sıcaklıklar +16 °C'ye yükseldi ve bölgenin doğusuna sis çöktü.

Ladoga Gölünün kuzeyi 18 santim kar yağdı.

Petersburg'da kar, Petersburg'da anormal sıcaklık dalgalanmaları, Petersburg'da Nisan ayı kar yağışı

Petersburg, Rusya'da ani soğuma ve kar yağışı

Mart ayındaki ani ve anormal sıcaklık, hızlı kar ve buz erimesine yol açarak nehir seviyelerinin hızla yükselmesine ve komşu bölgelerin sular altında kalmasına neden olmuştur.

5 Nisan itibariyle, ülkenin 36 bölgesi aşırı şiddetli sellerden etkilenmektedir.

Rusya'da anormal seller, Orsk'ta baraj ihlali, Rusya'da sel

Orenburg Oblastı, Rusya'da anormal seller

Rusya'nın Orenburg bölgesinde 5 Nisan'da Ural Nehri'nin Orsk kentindeki barajı aşması sonucu anormal taşkınlar meydana geldi ve şiddetli su baskınlarına yol açtı. 2,500'den fazla ev sular altında kaldı. Acil durum tahliyesi ilan edildi. Sel bölgelerinden 4,200'den fazla kişi tahliye edildi.

Orsk'ta yıkılan barajın yakınındaki Ural Nehri'nin seviyesi 9.6 metredir. Ancak hidrolik yapı sadece 5.5 metre için tasarlanmıştır.

Bölgedeki selin zirvesi henüz geçmedi ve su gelmeye devam ediyor.

Sibirya'da da büyük seller meydana geldi: Novosibirsk, Kemerovo, Tomsk bölgelerinde ve Altay Krayı'nda. Burada, iklimsel bahar planlanandan neredeyse 2 hafta önce geldi.

Altay Krayı'nda Mart ayı sonunda olağanüstü hal ilan edilmiştir. Yüksek su seviyeleri nedeniyle bazı yol kesimleri kapatıldı. Yüzlerce ev sular altında kaldı.

Novosibirsk bölgesinde su bazı bölgelerde o kadar yükseldi ki insanlar bellerine kadar suya giriyorlardı.

Çelyabinsk bölgesinde, bir su akıntısı bir köprüyü yıktı. Bu köprü en yakın köyün sakinleri için tek geçiş noktasıydı. Kurtarma ekipleri yiyecek ve ilaçları su yoluyla ulaştırdı.

Acil Durumlar Bakanlığı'na göre Samara bölgesindeki seller son 35 yılın en şiddetli seliydi ve Vologda bölgesinde 58 yıldır böyle bir sel görülmemişti.

Moskova bölgesindeki Khimki şehrinde su o kadar yüksekti ki, bölge sakinleri şişme botlarla dolaşmak zorunda kaldı. Görgü tanıklarına göre, bu bölgede daha önce hiç böyle bir sel baskını yaşanmamıştı.


Kuzey amerika

ABD

Nisan ayı başlarında bir dizi fırtına ABD'nin orta eyaletlerinden kuzeydoğusuna kadar uzanan geniş bir bölgeyi etkisi altına aldı.

1 Nisan'da, 11 santime kadar ulaşan en büyük dolu Teksas eyaletinde kaydedildi. Aynı gün ülke genelinde de çok sayıda hortum meydana geldi.

ABD'de dolu yağışı, ABD'de fırtına, Teksas'ta dev dolu taneleri

ABD'nin Teksas eyaletinde devasa büyüklükte bir dolu taşı

2 ve 3 Nisan tarihlerinde afetler ülke genelinde tahribat yaratmaya devam etti.

Salı ve Çarşamba sabahı Illinois, Kentucky, Ohio, Alabama, Tennessee ve Georgia'da 16 hortum ve onlarca yıkıcı rüzgar rapor edildi.

ABD'de fırtınalar, ABD'de hortumlar

ABD'deki fırtınaların yıkıcı sonuçları

Salı günü Batı Virginia'daki birçok ilçede olağanüstü hal ilan edildi. Şiddetli gök gürültülü fırtınalar eyalet genelinde sellere yol açtı.

Güney Indiana'da şiddetli rüzgarlar 265 numaralı otoyolda birkaç aracı devirerek birkaç şeridi tamamen trafiğe kapattı.

Kentucky'de, Boyd County'de, rüzgar hızının 164 km/saate kadar çıktığı rapor edildi ciddi altyapı hasarına yol açtı.

Fırtına sistemi Tennessee'de de yıkım izleri bıraktı. Bir EF-2 hortumu Atlanta yakınlarındaki Conyers, Georgia şehrini vurdu.

Fırtınalar dört kişinin hayatına mal oldu ve onlarca kişi yaralandı.


Türbülans

29 Mart günü Tel Aviv'den kalkan United Airlines uçağı şiddetli bir türbülansla karşılaştı.

Uçuş ekibinin acil durum bildirmesi üzerine uçak kuzeye, New York eyaletindeki Stewart Uluslararası Havalimanı'na yönlendirildi. Uçak buraya acil iniş yapmak zorunda kaldı. Yirmi iki yolcu yaralandı ve yedisinin hastaneye kaldırılması gerekti.

türbülans, United Airlines, Boeing

ABD'nin New York eyaletindeki Stewart Uluslararası Havalimanı'na United Airlines'a ait bir uçağın acil inişi

3 Nisan'da Southwest Havayolları'nın New Orleans'tan Orlando'ya yaptığı uçuş sırasında şiddetli türbülans nedeniyle iki kişi yaralandı. Kaptan acil durum ilan etti ve uçak Tampa, Florida'ya zorunlu iniş yaptı. Yaralılar tıbbi bir tesise götürüldü.

Üç hafta önce de Avustralya'nın Sidney kentinden Yeni Zelanda'nın Auckland kentine yapılan bir uçuş sırasında şiddetli türbülans meydana gelmiş ve 50 kişi yaralanmıştı. Bunlardan 12'si hastaneye kaldırıldı. Bir kişinin durumu kritikti, diğerlerinde ise orta ve hafif düzeyde yaralanmalar vardı.

Uçakların giderek daha sık bir şekilde aniden irtifa kaybetmeye başlaması endişe verici. Kelimenin tam anlamıyla hava boşluklarına dalarak ciddi yaralanmalara ve hatta insan kayıplarına neden oluyorlar. Şu anda bu tür olayların tümü ya uçağın teknik arızalarına ya da açık hava türbülansına bağlanmaktadır.

Ancak, uçak kazalarının sayısı tüm gezegendeki iklim felaketlerinin sayısı kadar hızlı artarken, ana neden hala ele alınmamıştır. Hepsi aynı zincirin bir parçası. Uçmak çoktan tehlikeli hale geldi ve bu trendle birlikte yakın gelecekte bizi bekleyen şey tüm uçuşların iptal edilmesi.

Forumda bu tür anomalilerin nedenlerine ilişkin ayrıntılı bilgiler sunuluyor “Küresel Kriz. Sorumluluk.”

Bu makalenin video versiyonunu aşağıda bulabilirsiniz burada:



Yorum bırakın
YARATICI TOPLUM
bizimle iletişime geçmek:
[email protected]
Şu an, her bir kişi gerçekten de çok şeyler yapabilir!
Gelecek, her bir kişinin kişisel seçimine bağlı!